Echoscopie is een techniek die gebruik maakt van geluidsgolven die zich door het lichaam verplaatsen en op grensvlakken tussen zachte en hardere structuren reflecteren. Hiermee kunnen we een kindje zichtbaar maken.

In onze praktijk bieden we zelf echoscopie aan. De prenatale screeningsecho’s (13- en 20-wekenecho) laten wij verrichten in het Verloskundigcentrum EchoEnzo.

Vitaliteitsecho
Bij de eerste controle afspraak (rond 8 weken) maken we een echo en kunnen we je vertellen of de zwangerschap intact is. We zien of het hartje klopt, hoever de zwangerschap ongeveer gevorderd is en of het gaat om een eenling- of meerlingzwangerschap.

In eerste instantie wordt er een uitwendige echo gemaakt. Voor deze echo heb je een volle blaas nodig. Probeer tot 1 uur voordat je bij ons komt niet naar het toilet te gaan.

Soms is het nodig dat er een inwendige (vaginale) echo wordt gemaakt. De kans hierop is wat groter als de zwangerschap nog pril is of als je wat steviger bent.

Termijnecho
Bij de tweede controle maken we een termijnecho. Een termijnecho kan het beste plaatsvinden tussen 10 en 12 weken zwangerschap. Aan de hand van deze echo bepalen we je uitgerekende datum.

20-wekenecho (SEO of GUO)
Iedere zwangere vrouw krijgt een 20-wekenecho aangeboden. De 20 wekenecho is een medisch onderzoek. Een andere naam ervoor is het Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO). Met deze echo wordt onderzoek gedaan naar lichamelijke afwijkingen bij het ongeboren kindje. Chromosoomafwijkingen zijn in principe niet op te sporen met een 20 weken echo.
Van deze echo kan iedereen gebruik maken. Hier kun je meer lezen over de 20-weken echo. 
Wij laten de SEO verrichten bij het Verloskundig Centrum EchoEnzo.

In geval er in jouw familie aangeboren afwijkingen voorkomen die op een echo gezien kunnen worden dan verwijzen we je mogelijk voor een GUO (Geavanceerd .Ultrageluid Onderzoek). Deze echo wordt gedaan in het PND centrum van Isala, 

Bij beide echo's wordt uitgebreid gekeken naar de ontwikkeling van de organen van de baby. Zo wordt er onder andere gekeken naar de eventuele aanwezigheid van een open ruggetje of een open schedeltje. Ook wordt gekeken of de baby goed groeit en of er voldoende vruchtwater is.

De 20-wekenecho is een redelijk betrouwbare methode om ernstige aangeboren afwijkingen te ontdekken. Soms kan het wel zo zijn dat er iet gezien kan worden waar onduidelijkheid over bestaat en wat onzekerheid kan geven.


13-wekenecho (ofwel eerste trimester SEO)
Vanaf 1 september 2021 is het mogelijk om de 13 weken echo te laten verrichten. De 13 wekenecho is, net als de 20 wekenecho, een onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij het kindje. De 13 wekenecho kan alleen plaatsvinden in de periode 12+3 tot en met 14+3 weken van je zwangerschap. 
Het verschil tussen de 13 wekenecho en 20 wekenecho is dat het kindje bij 13 weken kleiner en minder ontwikkeld is.
Sommige (ernstige) afwijkingen zijn al wel te zien bij 13 weken. Er is dan meer tijd voor vervolgonderzoek en te bepalen wat je met de uitslag wilt. Er wordt bij de 13 wekenecho niet gekeken of het een jongen of een meisje is.
Wij laten de 13-wekenecho ook verrichten bij het Verloskundig Centrum EchoEnzo.
Hier kun je meer lezen over de 13-weken echo. 

Liggingsecho
Rond 35 weken zwangerschap wordt er een liggingsecho gemaakt. Met deze echo kijken we hoe de baby in je buik ligt en doen we metingen om te bepalen hoe groot de baby met de echo lijkt te zijn.

Specifieke echo’s
In de loop van de zwangerschap kan het nodig zijn dat er meerdere echo’s gemaakt moeten worden. We doen dit alleen op indicatie, bijvoorbeeld om de groei extra te vervolgen of als het nodig is om de locatie van de placenta te bepalen.

De beperkingen van het echoscopisch onderzoek
Tegenwoordig kunnen we met een echo het kindje over het algemeen goed in beeld brengen. Echter, zeker in een vroeg stadium, worden bij een standaard onderzoek (termijnecho) veel afwijkingen nog niet opgespoord. Met andere woorden: een echo is geen garantie voor een gezonde baby. Aan de andere kant kan een echo wel eens onverwachte zaken aan het licht brengen die ongerustheid kunnen veroorzaken. In dat geval verwijzen wij je door naar de gynaecoloog. Gelukkig komt dit zelden voor. Mocht het zijn dat we op een echo een bepaalde afwijking of bijzonderheden zien (zoals een verdikte nekplooi bij de termijnecho), dan zullen we dit aan je melden, tenzij jij van te voren duidelijk aangeeft dit niet te willen weten.

Wil je meer duidelijkheid over het eventueel aanwezig zijn van afwijkingen bij het kindje, dan heb je hiervoor een aantal mogelijkheden (zie: prenatale screening)

Echoscopie wordt al vele decennia op grote schaal toegepast. Tot nu toe zijn er geen nadelige gevolgen naar voren gekomen. Een garantie dat onbekende ongewenste effecten nooit zullen optreden is niet te geven.

Wij bieden niet standaard groeiecho’s aan. Wij doen dit alleen op medische indicatie en zullen dit met jou bespreken in je zwangerschap.

Het standaard aanbieden van twee groeiecho’s leidt niet tot betere gezondheidsuitkomsten. Dit blijkt uit recent wetenschappelijk onderzoek van de IRIS studie. Zij onderzochten ruim 13.000 zwangeren waarbij een groep wel en een groep geen standaard groeiecho’s kreeg. Hun conclusie: het is voldoende om groeiecho’s alleen aan te bieden als de verloskundige (of gynaecoloog) hiervoor een medische reden ziet.

Met dank aan ZonMw heeft de Afdeling Verloskundige Wetenschap van het Amsterdam UMC in samenwerking met Stichting Zelfbewustzwanger een Engels ondertitelde voorlichtingsfilm gemaakt over groeiecho’s:

 

Echoscopie